دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران ، mohammadzadeh.z.b@gmail.com
چکیده: (4597 مشاهده)
اکنون که کشورهای جهان درگیر ویروس کرونا شدهاند؛ چالشهای بسیاری در حوزههای مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، سلامت و غیره بروز نموده است. تا 4 می 2020، طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از 3 میلیون و 500 هزار نفر در سراسر دنیا به این ویروس مبتلا شدهاند. لیکن میزان ابتلا همچنان حالت افزایشی دارد. همچنین عدم وجود درمان اختصاصی قطعی نیز باعث شده تا با مرگ بیش از 240 هزار نفر در طی این مدت روبرو شویم. از طرفی به دلایل اقتصادی و اجتماعی افراد جامعه نیازمند تعامل با یکدیگر هستند؛ که این امر موجب میشود مهار بیماری سختتر شود. بیماریهای واگیردار و قرنطینه شدن باعث میشود که ویرانیهای گستردهای در زندگی افراد جامعه به علت محدود شدن اشتغال پدید آید (1). بنابراین با توجه به شرایط بهوجود آمده، جامعه نیازمند حکمرانی خوب است.
حکمرانی خوب نیازمند خلق ارزش عمومی میباشد. ارزش عمومی از طریق راههای متعددی خلق میشود؛ ولی عرصه اصلی بخش پشتیبانی، سازمانهای خدمات عمومی است، جایی که بیشترین تعامل مستقیم بین متولیان خدمات عمومی، شهروندان و جوامع محلی وجود دارد و از مهمترین خدمات در این زمان، ارائه خدمات آموزشی، بهداشتی، مراقبتهای اجتماعی در دوره بحران کووید 19 به شمار میرود. سازمان ملل متحد شاخصهای مختلفی برای حکمرانی خوب ارائه نموده است؛ که شامل مشارکت، برابری، شفافیت، پاسخگویی، حاکمیت قانون، وفاق گرایی، اثربخشی و کارایی، بینش استراتژیک و انعطاف پذیری میباشند (2). دولت برای مهار بحران در این شرایط نیازمند هماهنگی، طبقه بندی و همکاری است. در بخش هماهنگی نیازمند انسجام تیم پزشکی با سایر منابع است. در بحث طبقه بندی نیازمند ارزیابی ریسک در استانها و بخشهای مختلف و در بحث همکاری نیازمند همکاری دولت، سازمانهای اجتماعی و افراد جامعه برای شکست کرونا ویروس میباشد (3).
تنها با رهبری ملی میتوان هر جامعهای را به منابع سلامت رفتاری مجهز نمود. دولت با دادن اعتماد به اقشار آسیب پذیر برای تامین نیازهای اساسی خانوار میتواند کمک حال این قشر در این ایام باشد. همچنان که وامهای بلاعوض میتواند کمک کننده باشد. همچنین استفاده از بسیج کارآمد و مؤثر مردمی میتواند بخشی از نیازهای افراد کم درآمد را جبران نماید. زیرا که فاصله گذاری اجتماعی باعث شده است تا بسیاری از خانوادهها منبع درآمد خود را از دست بدهند (4). از طرفی توجه به سلامت روان افراد نیز بسیار حائز اهمیت است که در این زمینه استفاده از خدمات مشاورهای آنلاین و مداخلات روانشناختی برای بیماران و اعضای خانواده نیز میتواند مثمر ثمر باشد. چون انجام مداخلات پزشکی بهطور مستقل و بدون ارتباط با دیگر سازمانها، نظام بهداشت و درمان را فلج میسازد؛ لذا تشخیص به موقع بیماری، همکاری سایر سازمانها با نظام بهداشت و درمان و استفاده از روانشناسان و اورژانسهای اجتماعی اثربخشی را بیشتر مینماید (5). همچنین روانپزشکان در این ایام با حمایتهای خود از طریق رسانه و شبکههای اجتماعی میتوانند کمک مؤثری در بهزیستی خانوادهها داشته باشند؛ چرا که آگاهی دادن برای مقابله با استرس بسیار مهم است. مواردی چون برنامه ریزی فعالیتها، ورزش، ارتباطات اجتماعی، تکنیکهای به آرامش رسیدن و تشویق رفتارهای ارتقا دهنده سلامتی و نشر اخبار موثق اطلاعاتی بسیار کارساز است؛ زیرا که اطلاعات نادرست موجب وحشت و هراس در جامعه میشود (6). از طرفی تعطیلی مدارس و دانشگاهها باعث میشود که سلامت روان دانشجویان و دانش آموزان در دوران قرنطینه تحت تاثیر قرار بگیرد. تحقیقات نشان دادهاند که دانشجویانی که در مناطق روستایی بدون درآمد ثابت زندگی میکنند و دانشجویانی که یکی از اطرافیان آنان به این ویروس مبتلا شدهاند، سطح اضطراب بالاتری را درک نمودهاند. دانشجویان ساکن در مناطق شهری نسبت به مناطق روستایی اضطراب کمتری داشتهاند؛ زیرا که اقتصاد شهری زندگی مرفهتر و امنیت مالی بیشتری برای شهروندان دارد. از طرفی در شهرها آموزشهای بیشتری برای پیشگیری مهیا است ،لذا ایجاد راهکار برای این امر نیز ضروری است (4). از طرفی افراد دارای بیماری زمینهای مثل افراد دیابتی و مسن مستعد عفونت بالاتری هستند و نتایج تحقیقات انجام شده از عدم موفقیت استراتژیهای فعلی مقابله با کرونا در بیماران دیابتی سخن میگوید ؛ بنابراین مدیریت این بیماران و پیشگیری از مبتلا شدن این افراد به ویروس کووید 19 بسیار ارزشمند است. چرا که اضطراب نیز موجب بالارفتن قند خون آنان میشود (7). وزارت بهداشت با غربالگریهایی که از افراد دیابتی انجام داده است میتواند افراد دیابتی که بیشتر در معرض مبتلا شدن هستند را شناسایی و راهکارهای لازم از جمله رعایت موارد بهداشتی و رژیمهای تغذیه مناسب، دستورات ورزشی در خانه و ارزیابی سطح اضطراب آنان را برای پیشگیری به انجام رساند. کمیسیون بهداشت ملی چین اذعان کرده است بیش از 3300 نفر از کادر درمانی به این ویروس آلوده شدهاند. لذا دسترسی به تجهیزات حفاظتی برای کارکنان امری حیاتی است. در صورتیکه ایمنی کادر درمان رعایت نشود، ویروس خانواده آنان را بهصورت اساسی تهدید خواهد کرد (8). بنابراین راهکارهای مناسب برای تجهیزات ایمنی کادر درمان، حمایت از خانواده آنان و حمایت روانشناختی میتواند راهنمای عمل باشد. آمارها حاکی از آن است که با گسترش ویروس، مردم به روشهای نادرست درمان روی میآوررند و از اقدامات پیشگیرانه مناسب روی بر میگردانند که خود باعث تلفات در اثر ناآگاهی میشود (6). مدلسازیهای محققان از انتشار ویروس حاکی از آن است که با استراتژی کاهش مداخله اجتماعی میتوان به جلوگیری از انتشار ویروس کمک نمود. راهکارهای مناسب مثل غربالگری افراد در مسافرت از شهرها، متوقف کردن وسایل سفرهای عمومی به خارج از شهرها، تعطیلی مدارس و کلیه مراکز آموزشی (9).
لذا دولت بایستی در کنار بهره برداری از حکمرانی خوب، از تمامی ظرفیتهای بخش دولتی و غیر دولتی، شفافیت رویهها و اطلاعات، پاسخگویی به جامعه، اعمال قانون برای همه، وفاق گرایی براساس باور همگانی، فشار ساختاری و انگیزش اجتماعی و راهکارهای اثربخش برای مقابله با شیوع بیماری با داشتن افق دید راهبردی همراه با انعطاف پذیری در شرایط کنونی استفاده نماید تا با خلق ارزش عمومی بیشتری در فاصله گذاری اجتماعی، بتواند بحران شیوع کووید 19 را شکست دهد.
نوع مطالعه:
نامه به سردبیر |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1399/2/2 | انتشار: 1399/3/30