Ethics code: IR.TBZMED.REC.1398.1278
Yoshari P, Ghorbani E, Nasiri E, Khodayari-Zarnaq R. Dimensions and Socio-Economic and Environmental Challenges of the COVID-19 Pandemic and Its Impact on Health and Well-Being: A Scoping Review. Manage Strat Health Syst 2023; 8 (2) :199-221
URL:
http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-677-fa.html
یوشاری پریسا، قربانی الهه، نصیری الهه، خدایاری زرنق رحیم. ابعاد و چالشهای اجتماعی، اقتصادی و محیطی پاندمی کووید-19 و تأثیر آن بر سلامت و رفاه: یک مرور حیطهای. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت. 1402; 8 (2) :199-221
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-677-fa.html
دانشیار، گروه مدیریت و سیاستگذاری سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی، مرکز تحقیقات مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز، تبریز، ایران
چکیده: (480 مشاهده)
زمینه و هدف: کووید-19 علاوه بر اینکه مسئول مرگومیر و ابتلای میلیونها نفر در سراسر دنیا بود، زمینهساز ایجاد طیفی از چالشهای مختلف اجتماعی، اقتصادی، محیطی و سلامت روان نیز شد. این مطالعه باهدف بررسی ابعاد، چالشها و تأثیرات مختلف این پاندمی در حوزههای پیشگفت انجام شد.
روش پژوهش: پژوهش حاضر با روش مرور حیطهای در سال 1401 انجام شد. تمامی مقالات منتشرشده در زمینهی ابعاد پیشگفت و از ابتدای 2020 تا پایان ماه آوریل سال 2022 مورد جستجو قرار گرفت. جستجوها در پایگاههای اطلاعاتی دادهای انگلیسیزبان شامل Medline از طریق درگاه PubMed، Scopus، Web of Sciences و همچنین جستجوی دستی در پایگاههای فارسیزبان SID و Magiran، صورت گرفته و پس از بررسی متون خاکستری و دستی درنهایت 84 مقاله نهایی انتخاب شد. دادهها با استفاده از روش تحلیل محتوایی و با استفاده از «چارچوب تعیینکنندههای ساختاری و حد واسط عوامل تعیینکننده سلامت» سازمان بهداشت جهانی تحلیل و طبقهبندی گردید.
یافتهها: مواردی مانند کاهش تولید ناخالص ملی، عدم تعادل عرضه و تقاضا، نیاز فوری بر تقویت نظامهای حمایتی اجتماعی، افزایش نابرابری، کاهش حقوق اجتماعی زنان و کودکان و کاهش دسترسی به خدمات سلامت در زمرهی عوامل ساختاری و مواردی مانند خسارتهای گردشگری، کاهش رفاه ذهنی، افزایش تحریکپذیری، عصبانیت و تنش، ترس از کووید-19 در سالمندان و قرارگرفتن در معرض طیف مشکلات روانی در زمرهی عوامل تعیینکننده حد واسط قرار گرفتند که منجر به تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم در عدالت، سلامت و بهزیستی جوامع شدهاند.
نتیجهگیری: پاندمی کووید-19 و اقدامات متعاقب دولتها مانند قرنطینههای سراسری و ایجاد محدودیتهای متعدد، منجر به وجود آمدن طیف وسیعی از اثرات اجتماعی، اقتصادی و محیطی بر جوامع شده است. کشورها نیازمند اقدامات مؤثر و گسترده در قالب این عوامل تعیینکننده برای رهایی از آثار منفی شیوع این بیماری بر سلامت و بهزیستی مردم خود در بلندمدت هستند.
نوع مطالعه:
مروری |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1402/2/18 | انتشار: 1402/6/29