زمینه ‌و هدف: بیماران مبتلا به HIV در معرض بسیاری از مشکلات روانشناختی از جمله انعطاف‌ناپذیری روانشناختی می‌باشند. به نظر می‌رسد مداخلات روانشناسی می‌تواند در بهبود وضعیت روانشناختی این بیماران مؤثر باشد. لذا این پژوهش با هدف مقایسه درمان‌های مبتنی بر شفقت با کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی روی انعطاف‌پذیری روانشناختی بیماران مبتلا به HIV بیمارستان امام خمینی انجام پذیرفت.
روش‌ پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بود که به صورت مداخله‌ای در بازه زمانی اردیبهشت تا دی ماه سال 1398 روی 54 بیمار مبتلا به HIV مراجعه کننده به مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری واقع در بیمارستان امام خمینی شهر تهران انجام شد. نمونه‌های مورد بررسی به‌صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در 3 گروه 18 نفری درمان مبتنی بر شفقت، درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه کنترل قرار گرفتند. هر درمان به مدت 10 جلسه به‌طور هفتگی به 2 گروه آزمایش ارائه شد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. انعطاف‌پذیری روانشناختی بیماران توسط پرسشنامه پذیرش و عمل-نسخه دوم در 3 مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری ارزیابی شد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS ₂₃ و تحلیل کوواریانس، آزمون بنفرونی و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت و درمان کاهش مبتنی بر استرس بر افزایش انعطاف‌پذیری  روانشناختی بیماران مبتلا به HIV مؤثر بود (0/01< p). مقایسه اثربخشی 2 روش درمانی نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت باعث افزایش بیشتری بر شاخص انعطاف‌پذیری روانشناختی شد (0/01< p). تغییرات ایجاد شده در پیگیری 3 ماه بعد از درمان نیز همچنان پایدار باقی ماند (0/01< p).
نتیجه گیری: یافته‌های مطالعه نشان داد استفاده از درمان­های این پژوهش می‌تواند در طرح‌ریزی مداخلات روانشناسی جهت ارتقاء و بهبود سلامت روان در بیماران مبتلا به HIV مؤثر باشد.