دوره 9، شماره 1 - ( 1403 )
جلد 9 شماره 1 صفحات 3-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Arab-Zozani M. Knowledge translation; a big step to stakeholder participation in health systems. Manage Strat Health Syst 2024; 9 (1) :1-3
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-776-fa.html
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-776-fa.html
عرب زوزنی مرتضی. ترجمان دانش: گامی بلند برای مشارکت ذی نفعان در نظام سلامت. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت. 1403; 9 (1) :1-3
دکتری تخصصی سیاستگذاری سلامت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران ، arab.hta@gmail.com
چکیده: (257 مشاهده)
جان یانیدیس: "علم بهترین چیزی است که می‌تواند برای بشر اتفاق بیفتد، اما انجام تحقیق مانند شنا کردن در یک اقیانوس در شب است. علم در تاریکی رشد می‌کند."
سلامت به‌عنوان یک حق بیان‌شده است و پیرو این حق تمامی دولت‌ها درصدد فراهم آوردن خدمات مراقبت سلامت در سطح مختلف هستند. علاوه براین محققین زیادی در سرتاسر دنیا هرروز در حال انجام تحقیقات متفاوت و گوناگونی هستند تا دسترسی به خدمات را تسهیل کنند، اثربخشی آن را بهبود دهند و هزینه‌های آن را مدیریت کنند. بااین‌وجود در بسیاری از موارد نتایج این تحقیقات به ذی‌نفعان اصلی یا نهایی آن‌ها اطلاع داده نمی‌شود یا ذی‌نفعان از این نتایج بی‌اطلاع می‌مانند. در حقیقت در چنین حالتی ممکن است هیچ‌وقت از نتایج ارزشمند یک طرح تحقیقاتی در عمل استفاده نشود (1).
ترجمان دانش در حقیقت به‌عنوان فرایندی واسطه بین پژوهشگران و ذی‌نفعان طرح‌ها بیان می‌شود. ترجمان دانش به معنای تبادل، سنتز و کاربرد یافته‌های تحقیق به‌واسطه سیستم پیچیده‌ای از ارتباطات بین محققین و استفاده‌کنندگان از دانش است که هدف نهایی آن تغییر در رفتار است. در این فرایند مهم‌ترین یافته‌ها و نتایج پژوهش‌ها به زبانی ساده و قابل‌فهم برای عموم مردم بیان می‌شود. پیام باید به‌صورت خلاصه به زبانی غیرتخصصی و شفاف و روشن در قالب جملات گزاره‌ای باشد، به‌گونه‌ای که فرد ناآشنا به پژوهش آن را کاملاً درک کند و در صورت نیاز بتواند از آن نتایج در زندگی روزمره خود استفاده نماید. معمولاً یک گزارش ترجمان دانش دارای چند بخش مهم است که مهم‌ترین آن‌ها شامل پیام پژوهش، بیان اهمیت موضوع، مهم‌ترین یافته‌ها، ذی‌نفعان (ازجمله عموم مردم، سیاستگزاران و تصمیم‌گیرندگان حوزه سلامت، گیرندگان و ارائه‌دهندگان خدمات مراقبتی، صنعت و سایر سازمان‌ها)، پیشنهاد برای کاربرد نتایج برحسب ذی‌نفعان و شیوه انتقال نتایج به ذی‌نفعان است (2,3).
برای انتقال نتایج مطالعات به ذی‌نفعان روش‌های مختلفی وجود دارد که برحسب نوع مخاطب می‌تواند متفاوت باشد. این روش‌ها معمولاً در دودسته روش‌های فعال و روش‌های غیرفعال دسته‌بندی می‌شوند. در روش‌های فعال امکان تبادل‌نظر و گفتگو و بازخورد بیشتری وجود دارد درحالی‌که روش‌های غیرفعال معمولاً یک‌طرفه هستند و بازخوردی در آن‌ها صورت نمی‌گیرد. مهم‌ترین روش‌های غیرفعال شامل انتشار نتایج پژوهش‌ها در قالب مقاله در مجلات داخلی و خارجی، یا ارایه آن‌ها در سمینارهای داخلی و خارجی است. همچنین ارسال گزارش کامل یا خلاصه نتایج در مجلات یا روزنامه‌ها یا انتشار آن در سایت‌های سازمان‌ها نیز جزو این دسته هستند. در روش‌های فعال می‌توان به برگزاری جلسه به‌صورت مستقیم با ذی‌نفعان و اصحاب رسانه اشاره کرد. همچنین تدوین راهنمای بالینی و پروتکل‌های استاندارد حاصل از نتایج تحقیقات و برگزاری کارگاه‌های مرتبط با موضوع همراه با ارائه نتایج می‌تواند از مهم‌ترین این روش‌ها باشد (4,5).
فرایند ترجمان دانش و کاربست نتایج در کشور ما نیز به‌تازگی جان تازه‌ای گرفته است اما همچنان مشکلات فراوانی سد راه آن است. در این زمینه توصیه می‌شود محققین محترم و علاقه‌مند به دنبال رساندن نتایج تحقیقات خود به ذی‌نفعان اصلی باشند و از روش‌های فعال و غیرفعال ذکرشده استفاده نمایند. در بسیاری از موارد دانشگاه‌ها و مؤسسات نیز از برگزاری چنین جلساتی استقبال خواهند کرد زیرا این فرایند در ارزشیابی دانشگاه‌ها نیز دارای اهمیت و امتیاز است. امید است با سرعت بخشیدن به این فرایند ارتباط واقعی بین دانشگاه و محققین با خارج از دانشگاه برقرار شود و از نتایج تحقیقات به‌صورت کاربردی‌تری استفاده شود. همچنین بهتر است با مشارکت دادن ذی‌نفعان در کلیه مراحل تحقیق، به شیوه‌ای عمل شود که خواسته‌های ذی‌نفعان در نتایج تحقیقات ظهور کند.
سلامت به‌عنوان یک حق بیان‌شده است و پیرو این حق تمامی دولت‌ها درصدد فراهم آوردن خدمات مراقبت سلامت در سطح مختلف هستند. علاوه براین محققین زیادی در سرتاسر دنیا هرروز در حال انجام تحقیقات متفاوت و گوناگونی هستند تا دسترسی به خدمات را تسهیل کنند، اثربخشی آن را بهبود دهند و هزینه‌های آن را مدیریت کنند. بااین‌وجود در بسیاری از موارد نتایج این تحقیقات به ذی‌نفعان اصلی یا نهایی آن‌ها اطلاع داده نمی‌شود یا ذی‌نفعان از این نتایج بی‌اطلاع می‌مانند. در حقیقت در چنین حالتی ممکن است هیچ‌وقت از نتایج ارزشمند یک طرح تحقیقاتی در عمل استفاده نشود (1).
ترجمان دانش در حقیقت به‌عنوان فرایندی واسطه بین پژوهشگران و ذی‌نفعان طرح‌ها بیان می‌شود. ترجمان دانش به معنای تبادل، سنتز و کاربرد یافته‌های تحقیق به‌واسطه سیستم پیچیده‌ای از ارتباطات بین محققین و استفاده‌کنندگان از دانش است که هدف نهایی آن تغییر در رفتار است. در این فرایند مهم‌ترین یافته‌ها و نتایج پژوهش‌ها به زبانی ساده و قابل‌فهم برای عموم مردم بیان می‌شود. پیام باید به‌صورت خلاصه به زبانی غیرتخصصی و شفاف و روشن در قالب جملات گزاره‌ای باشد، به‌گونه‌ای که فرد ناآشنا به پژوهش آن را کاملاً درک کند و در صورت نیاز بتواند از آن نتایج در زندگی روزمره خود استفاده نماید. معمولاً یک گزارش ترجمان دانش دارای چند بخش مهم است که مهم‌ترین آن‌ها شامل پیام پژوهش، بیان اهمیت موضوع، مهم‌ترین یافته‌ها، ذی‌نفعان (ازجمله عموم مردم، سیاستگزاران و تصمیم‌گیرندگان حوزه سلامت، گیرندگان و ارائه‌دهندگان خدمات مراقبتی، صنعت و سایر سازمان‌ها)، پیشنهاد برای کاربرد نتایج برحسب ذی‌نفعان و شیوه انتقال نتایج به ذی‌نفعان است (2,3).
برای انتقال نتایج مطالعات به ذی‌نفعان روش‌های مختلفی وجود دارد که برحسب نوع مخاطب می‌تواند متفاوت باشد. این روش‌ها معمولاً در دودسته روش‌های فعال و روش‌های غیرفعال دسته‌بندی می‌شوند. در روش‌های فعال امکان تبادل‌نظر و گفتگو و بازخورد بیشتری وجود دارد درحالی‌که روش‌های غیرفعال معمولاً یک‌طرفه هستند و بازخوردی در آن‌ها صورت نمی‌گیرد. مهم‌ترین روش‌های غیرفعال شامل انتشار نتایج پژوهش‌ها در قالب مقاله در مجلات داخلی و خارجی، یا ارایه آن‌ها در سمینارهای داخلی و خارجی است. همچنین ارسال گزارش کامل یا خلاصه نتایج در مجلات یا روزنامه‌ها یا انتشار آن در سایت‌های سازمان‌ها نیز جزو این دسته هستند. در روش‌های فعال می‌توان به برگزاری جلسه به‌صورت مستقیم با ذی‌نفعان و اصحاب رسانه اشاره کرد. همچنین تدوین راهنمای بالینی و پروتکل‌های استاندارد حاصل از نتایج تحقیقات و برگزاری کارگاه‌های مرتبط با موضوع همراه با ارائه نتایج می‌تواند از مهم‌ترین این روش‌ها باشد (4,5).
فرایند ترجمان دانش و کاربست نتایج در کشور ما نیز به‌تازگی جان تازه‌ای گرفته است اما همچنان مشکلات فراوانی سد راه آن است. در این زمینه توصیه می‌شود محققین محترم و علاقه‌مند به دنبال رساندن نتایج تحقیقات خود به ذی‌نفعان اصلی باشند و از روش‌های فعال و غیرفعال ذکرشده استفاده نمایند. در بسیاری از موارد دانشگاه‌ها و مؤسسات نیز از برگزاری چنین جلساتی استقبال خواهند کرد زیرا این فرایند در ارزشیابی دانشگاه‌ها نیز دارای اهمیت و امتیاز است. امید است با سرعت بخشیدن به این فرایند ارتباط واقعی بین دانشگاه و محققین با خارج از دانشگاه برقرار شود و از نتایج تحقیقات به‌صورت کاربردی‌تری استفاده شود. همچنین بهتر است با مشارکت دادن ذی‌نفعان در کلیه مراحل تحقیق، به شیوه‌ای عمل شود که خواسته‌های ذی‌نفعان در نتایج تحقیقات ظهور کند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
