زمینه و هدف: برنامه سلامت مادران همواره نقش ارزنده‌ای در سلامت عمومی جامعه ایفا می‌کند لذا مطالعه حاضر با هدف تحلیل استراتژیک سیستم ارزشیابی برنامه سلامت مادران در ایران و ارائه استراتژی‌های ارتقایی با استفاده از تکنیک ارزیابی محیط داخلی و خارجی به‌مورد اجرا درآمد.
روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع کیفی می‌باشد که با استفاده از تکنیک ارزیابی محیط داخلی و خارجی به‌انجام رسید. داده‌های مورد استفاده از طریق پرسشنامه کیفی نیمه ساختار یافته و با نظرسنجی در خصوص نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها و نیز استراتژی‌های ارتقایی پیشنهادی جهت بهبود عملکرد این سیستم به‌دست آمد. صاحبنظران این مطالعه را تعداد ۴۰ نفر از کارشناسان سلامت مادران شاغل در حوزه سلامت جمعیت و خانواده معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور با حداقل ۱۰ سال سابقه کار اجرایی و مدیریتی تشکیل دادند که به روش مبتنی بر هدف انتخاب شدند. نظرات کیفی ارائه شده از سوی صاحبنظران، بر اساس محتوا طبقه بندی و گزارش گردید و برای تدوین استراتژی‌ها از ماتریس ارزیابی محیط داخلی و خارجی استفاده شد.
یافته‌ها: مطالعه حاضر منجر به انجام تحلیل استراتژیک جامعی از نقاط مثبت و منفی موجود در محیط درونی و بیرونی برنامه گردید. استراتژی‌های پیشنهادی از سوی صاحبنظران در ۷ بخش اصلی با عناوین تقویت ابزارهای پایش و ارزشیابی برنامه، ارتقای فرایند پایش و ارزشیابی، اصلاح سامانه اطلاعات بالینی، ایجاد سازمان متولی ارزشیابی، تقویت انگیزش نیروی انسانی، افزایش هماهنگی درون و برون بخشی و نیز تأمین پایدار منابع مالی و فیزیکی مورد نیاز برنامه دسته‌بندی شدند.
نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده از مطالعه حاضر حاکی است که ضعف‌های درونی و تهدیدات بیرونی برجسته‌ای فراروی این سیستم ارزشیابی وجود دارد لیکن می‌توان با تدوین و اجرای استراتژی‌های ارتقایی بر آن‌ها فائق آمد.
