سلیمه زارع عبداللهی، رضا توکلی، محمد علی مروتی شریف آباد،
دوره ۳، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف: نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا از مراجعین به خانه‌های بهداشت عملکردی است که انجام صحیح و مرتب آن توسط بهورزان تأثیر قابل توجهی در تأمین و حفظ سلامت روستاییان دارد، لیکن وضعیت انجام این رفتار تابه‌حال در تحقیقات مورد توجه قرار نگرفته است. این مطالعه با هدف بررسی تعیین کننده‌های رفتار نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا از مراجعین به خانه‌های بهداشت در بهورزان شهرستان تفت بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی در سال ۱۳۹۵ انجام شد.
روش پژوهش: مطالعه حاضر به صورت مقطعی بر روی ۹۰ نفر از بهورزان شهرستان تفت که به‌صورت سرشماری در مطالعه وارد شدند، در سال ۱۳۹۵ انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با ۸ زیر مقیاس آگاهی، حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده و نیز راهنما برای عمل، خود کارآمدی و رفتار نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا بود که روایی آن توسط نظرات خبرگان و پایایی آن توسط انجام یک مطالعه مقدماتی بر روی ۲۰ نفر و محاسبه آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS ۲۲ و با استفاده از شاخص‌های میانگین و انحراف معیار توصیف شد و رابطه بین سازه‌ها و متغیر‌های جمعیت شناختی با استفاده از آزمون‌های همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: ۲۰ درصد از بهورزان گزارش نمودند که همیشه نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا را به صورت صحیح انجام می دهند و فقط ۱۳/۳ درصد از بهورزان گزارش کردند که همیشه از کلیه موارد مشکوک به این بیماری نمونه گیری می کنند. میانگین نمره آگاهی ۹/۳۷ ± ۵۵/۷۱ (از دامنه نمره ۶۶-۲۲)، حساسیت ۳/۲۴ ± ۲۸/۸۸ (از دامنه نمره ۵۰-۱۰)، شدت ۱/۴۴ ± ۱۲/۰۱ (از دامنه نمره ۱۵-۳)، منافع ۵/۲۶ ± ۲۵/۵۹ (از دامنه نمره ۳۵-۷)، موانع ۹/۸۷ ± ۴۲/۳۴ (از دامنه نمره ۵۵-۱۱)، راهنما برای عمل ۲/۸۱ ± ۱۱/۶۲ (از دامنه نمره ۱۵-۳) و خود کارآمدی ۷/۵۴ ± ۴۵/۰۳ (از دامنه نمره ۵۰-۱۰) بود. سازه‌های مدل توانستند ۱۴ درصد از واریانس رفتار نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا از مراجعین مشکوک به وبا را پیش بینی کنند که در این میان حساسیت درک شده (۰/۲۷۱ = β) و راهنما برای عمل (۰/۳۷۷ = β) پیش بینی کننده‌های معنی دار بودند.
نتیجه گیری: سطح آگاهی بهورزان از نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا از مراجعین مشکوک به وبا در خانه‌های بهداشت در سطح نسبتاً مناسبی قرار داشت ولی رفتار نمونه گیری مدفوع برای تشخیص وبا چندان مناسب نبود و الگوی اعتقاد بهداشتی چهارچوب نسبتاً مناسبی برای ارتقاء این رفتار می باشد. ادامه و تقویت برنامه‌های آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی با تأکید بر استفاده از راهنما برای عمل مناسب و افزایش حسایت بهورزان پیشنهاد می شود.
