زمینه و هدف: خطمشیگذاری یکی از کارکردهای مدیریتی در نظام سلامت میباشد و باتوجه به هدف اصلی نظام سلامت که همان ارتقای سلامت میباشد در سایه ارائه مدل خطمشیگذاری مبتنی بر مدیریت تعارض منافع، رویکردهای نظام سلامت رو بهسوی پیشرفت قدم برمیدارد. لذا هدف از تحقیق حاضر ارائه مدل خطمشیگذاری مبتنی بر مدیریت تعارض منافع در شرایط بحران در نظام سلامت کشور در دوره بحران کووید ١٩ بود.
روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و دارای رویکردی کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد چندوجهی (مولتی گرندد تئوری) بهعنوان روش پژوهش استفاده شد. این مطالعه با گردآوری دادهها، از طریق مطالعات کتابخانهای و مصاحبه نیمه ساختاریافته با ١٢ نفر از خبرگان نظام سلامت کشور از طریق نمونهگیری نظری تا رسیدن به نقطه اشباع صورت گرفت. معیار ورود براساس آشنایی با روند خطمشیگذاری در نظام سلامت و داشتن تحصیلات حداقل کارشناسی ارشد و مرتبط با خطمشیگذاری و معیار خروج عدم تمایل و انگیزه بود. تجزیهوتحلیل دادهها در ٣ مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی با استفاده از نرمافزار MaxQDA ۱۰ صورت پذیرفته است. برای به دست آوردن اعتبار و روایی دادهها از ٢ روش بازبینی مشارکتکنندگان و رهیافت لینکلن و گوبا (١٩٨٥) در پژوهش استفاده شد.
یافتهها: یافتهها نشان داد مدل خطمشیگذاری مبتنی بر مدیریت تعارض منافع شامل ٧٤ مقوله فرعی در قالب ١٨ مقوله اصلی شرایط علی، زمینهای، مداخلهگر، پدیده محوری، پیامدها و راهبردها را نشان میدهد که انتخاب خطمشیگذار، ویژگیهای شخصیتی خطمشیگذار، اصول خطمشی گذاری نظام سلامت و منابع و تجهیزات پزشکی عوامل علی اثرگذار بر خطمشیگذاری مبتنی بر مدیریت تعارض منافع بوده که پیامدهایی در سطح خرد و کلان را پیشبینی میکند.
نتیجهگیری: مدل خطمشیگذاری مبتنی بر مدیریت تعارض منافع بهطور جامع عواملی همچون ویژگیهای شخصیتی خطمشیگذاران و منابع نظام سلامت را بهعنوان عوامل تأثیرگذار شناسایی کرده است. این مدل نشان میدهد که با توجه به این عوامل، میتوان پیامدهایی را در سطوح خرد و کلان پیشبینی کرد. بنابراین، مدیریت مؤثر تعارض منافع نیازمند توجه به شرایط و عوامل مختلف است تا تصمیمگیریها بهصورت بهینه و بدون تعارض انجام شود.