دوره 8، شماره 1 - ( 1402 )
جلد 8 شماره 1 صفحات 48-34 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: IR.SAVEHUMS.REC.1400.016
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Etemadi M, Karimy M, Hosseini Koukamari P, Khoshnazar Z. Evaluating the Compliance of Saveh Primary Healthcare Centers with World Health Organization's Age-Friendly Standards. Manage Strat Health Syst 2023; 8 (1) :34-48
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-637-fa.html
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-637-fa.html
اعتمادی منال، کریمی محمود، حسینی کوکمری پریسا، خوش‌نظر زاهده. ارزیابی میزان مطابقت مراکز مراقبت اولیه سلامت شهرستان ساوه با استانداردهای سالمنددوستی مراکز مراقبت اولیه سازمان جهانی بهداشت. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت. 1402; 8 (1) :34-48
استادیار، گروه بهداشت عمومی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ساوه، ساوه، ایران ، p.hosseinik@gmail.com
چکیده: (181 مشاهده)
زمینه و هدف: از آن‌جا که مراقبت اولیه یک حلقه اتصال مهم در ارتقاء و حفظ سلامت سالمندان است، ارزیابی دوستدار سالمند بودن ارائه خدمات، اهمیت بالایی در تضمین سلامت سالمندان دارد. هدف مطالعه حاضر، ارزیابی وضعیت مراکز مراقبت اولیه سلامت از منظر تطابق با استانداردهای سالمنددوستی سازمان جهانی بهداشت در شهرستان ساوه بود.
روش پژوهش: مطالعه حاضر به‌صورت مقطعی در اردیبهشت و خردادماه سال ۱۴۰۱ در شهرستان ساوه، استان مرکزی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، ۳۳ مرکز مراقبت اولیه سلامت تحت‌پوشش دانشکده علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ساوه بودند که به روش سرشماری براساس چک‌لیست مراکز دوستدار سالمند سازمان جهانی بهداشت (۲۰۰۸) به روش مشاهده مورد بررسی قرار‌گرفتند. چک‌لیست حاضر پس از ترجمه، روایی صوری، محتوایی و پایایی آن توسط ۱۳ نفر از متخصصین حوزه‌های سیاست‌گذاری سلامت، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، سلامت سالمندی، مهندسی بهداشت حرفه‌ای و مراقب سلامت بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی، تحلیل واریانس یک‌طرفه، آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون تعقیبی توکی و نرم‌افزار SPSS ۱۶ انجام شد.
یافته‌ها: در بخش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی چک‌لیست، بر اساس نظر متخصصان، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا محاسبه و به جزء ۸ آیتم، تمامی آیتم‌ها نمره بالاتر از ۰/۵۴ و ۰/۷۹ به‌دست آوردند. به‌منظور بررسی پایایی، ابزار پژوهش در اختیار ۲ مشاهده‌گر قرار داده شد و با محاسبه ضریب کاپا، توافق بین ۲ مشاهده‌کننده بالای ۰/۶ به‌دست آمد که نشان‌دهنده اعتبار چک‌لیست می‌باشد. این مطالعه نشان‌داد که مراکز جامع سلامت و واحدهای تابعه آن‌ها ازنظر دسترسی به حمل‌و‌نقل عمومی ۵۷/۶ درصد، وجود پله در قسمت پیش‌ورودی ۷۲/۷ درصد، خالی بودن ورودی از موانع ۱۰۰ درصد، وجود پارکینگ ۴۲/۴ درصد، داشتن تلفن همگانی ۱۸/۲ درصد، وجود پیشخوان پذیرش نزدیک ورودی ۴۲/۴ درصد، سرویس بهداشتی نزدیک سالن انتظار ۷۸/۸ درصد، داشتن محل غذاخوری ۴۲/۴ درصد، راه‌پله ۹/۱ درصد، راهرو ۸۷/۹ درصد، رعایت علائم راهنمایی۶۶/۷ درصد، قرارگیری علائم در کانون دید ۷۲/۷ درصد و شناسایی پرسنل ۴۲/۴ درصد امتیاز را دارا بودند. همچنین براساس تحلیل واریانس انجام‌شده بین نوع مراکز (شهری و روستایی بودن) و دوستدار سالمند بودن آن‌ها تفاوت آماری معنی‌داری به دست آمد (۰/۰۵p < ).
نتیجه‌گیری: مراکز مراقبت اولیه سلامت شهرستان ساوه درمجموع انطباق قابل‌قبولی با استانداردهای مراکز دوستدار سالمند نداشتند. عمده مسائل در حیطه تعدد پله‌ها و نبود جایگزین برای افراد دچار مشکلات حرکتی (رمپ و آسانسور)، نبود امکاناتی همچون تلفن همگانی و ناکافی بودن علائم راهنما همراه با شناسه پرسنلی برای شناخت کارکنان بود، بنابراین دولت باید بهبود مراکز مراقبت اولیه سلامت برای سالمندان و تسهیل دسترسی جغرافیایی به این مراکز را با توجه به نقش مهم این مراکز در سلامت سالمندان، در دستور کار خود قرار دهد.
روش پژوهش: مطالعه حاضر به‌صورت مقطعی در اردیبهشت و خردادماه سال ۱۴۰۱ در شهرستان ساوه، استان مرکزی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، ۳۳ مرکز مراقبت اولیه سلامت تحت‌پوشش دانشکده علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ساوه بودند که به روش سرشماری براساس چک‌لیست مراکز دوستدار سالمند سازمان جهانی بهداشت (۲۰۰۸) به روش مشاهده مورد بررسی قرار‌گرفتند. چک‌لیست حاضر پس از ترجمه، روایی صوری، محتوایی و پایایی آن توسط ۱۳ نفر از متخصصین حوزه‌های سیاست‌گذاری سلامت، آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، سلامت سالمندی، مهندسی بهداشت حرفه‌ای و مراقب سلامت بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی، تحلیل واریانس یک‌طرفه، آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون تعقیبی توکی و نرم‌افزار SPSS ۱۶ انجام شد.
یافته‌ها: در بخش بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی چک‌لیست، بر اساس نظر متخصصان، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا محاسبه و به جزء ۸ آیتم، تمامی آیتم‌ها نمره بالاتر از ۰/۵۴ و ۰/۷۹ به‌دست آوردند. به‌منظور بررسی پایایی، ابزار پژوهش در اختیار ۲ مشاهده‌گر قرار داده شد و با محاسبه ضریب کاپا، توافق بین ۲ مشاهده‌کننده بالای ۰/۶ به‌دست آمد که نشان‌دهنده اعتبار چک‌لیست می‌باشد. این مطالعه نشان‌داد که مراکز جامع سلامت و واحدهای تابعه آن‌ها ازنظر دسترسی به حمل‌و‌نقل عمومی ۵۷/۶ درصد، وجود پله در قسمت پیش‌ورودی ۷۲/۷ درصد، خالی بودن ورودی از موانع ۱۰۰ درصد، وجود پارکینگ ۴۲/۴ درصد، داشتن تلفن همگانی ۱۸/۲ درصد، وجود پیشخوان پذیرش نزدیک ورودی ۴۲/۴ درصد، سرویس بهداشتی نزدیک سالن انتظار ۷۸/۸ درصد، داشتن محل غذاخوری ۴۲/۴ درصد، راه‌پله ۹/۱ درصد، راهرو ۸۷/۹ درصد، رعایت علائم راهنمایی۶۶/۷ درصد، قرارگیری علائم در کانون دید ۷۲/۷ درصد و شناسایی پرسنل ۴۲/۴ درصد امتیاز را دارا بودند. همچنین براساس تحلیل واریانس انجام‌شده بین نوع مراکز (شهری و روستایی بودن) و دوستدار سالمند بودن آن‌ها تفاوت آماری معنی‌داری به دست آمد (۰/۰۵p < ).
نتیجه‌گیری: مراکز مراقبت اولیه سلامت شهرستان ساوه درمجموع انطباق قابل‌قبولی با استانداردهای مراکز دوستدار سالمند نداشتند. عمده مسائل در حیطه تعدد پله‌ها و نبود جایگزین برای افراد دچار مشکلات حرکتی (رمپ و آسانسور)، نبود امکاناتی همچون تلفن همگانی و ناکافی بودن علائم راهنما همراه با شناسه پرسنلی برای شناخت کارکنان بود، بنابراین دولت باید بهبود مراکز مراقبت اولیه سلامت برای سالمندان و تسهیل دسترسی جغرافیایی به این مراکز را با توجه به نقش مهم این مراکز در سلامت سالمندان، در دستور کار خود قرار دهد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
