Ethics code: IR.MODARES.REC.1398.223
دکتری اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران ، nafiseh.salehnia@gmail.com
چکیده: (64 مشاهده)
زمینه و هدف: اگرچه مراقبتهای بهداشتی از عوامل اصلی در تعیین وضعیت سلامت است، در سالهای اخیر نقش عوامل غیرپزشکی در سلامت پررنگ شده و سیاستگذاری در زمینهِی تعیینکنندههای اجتماعی سلامت به عنوان یکی از مهمترین حوزهها جهت بهبود ارتقاء سلامت جامعه شناخته شده است. این مطالعه با هدف شناسایی و تحلیل تعیینکنندههای اجتماعی سلامت در ایران انجام شد.
روش پژوهش: تحقیق حاضر با استفاده از رویکرد آمیخته انجام شده است. ابتدا رویکرد کیفی با استفاده از روش ۶ مرحلهای گرانهیم و لاندمن جهت تحلیل محتوای ۵۸ منبع و شناسایی تعیینکنندههای اجتماعی سلامت در سطح خرد انجام شد. در ادامه از رویکرد کمّی دلفی فازی و نگاشت ادراکی فازی جهت تعیین اولویت و اثرات متقابل استفاده شد. به این منظور ابتدا عوامل شناسایی شده توسط ۱۵ نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی در حوزه سلامت، به روش دلفی فازی غربال شد و در ادامه ۶ نفر از این متخصصان بهصورت هدفمند جهت تعیین روابط میان عوامل انتخاب شدند.
یافتهها: ابتدا ۸۳ تعیینکننده شناساییشده در دو دسته سطح فردی با ۷ زیرمجموعه وضعیت خانوادگی، شروع زندگی سالم، تکامل دوران کودکی، گرادیان اجتماعی، رفتارهای فردی، سلامت معنوی و روانی، برنامههای طول زندگی و سطح محلی با ۴ زیرمجموعه محیط زیستی و شیمیایی، محیط فیزیکی، زیرساخت منابع شهری، محیط اجتماعی طبقهبندی شد. پس از ترسیم نقشه شناختی فازی و تعیین روابط علّی میان عوامل، محیط اجتماعی و رفتارهای فردی با درجه مرکزیت ۱۲/۱۰ و ۱۱/۴۳ بیشترین اهمیت را در بین سایر عوامل داشت.
نتیجهگیری: یافتههای این تحقیق با ارائه نقشه فازی، روابط کمی میان عوامل را مشخص کرده و به سیاستگذاران کمک میکند اولویتها و پیوند بین بخشها را برای توسعه و اجرای سیاستهای سلامتمحور در همه بخشها درک نمایند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/9/8 | انتشار: 1403/12/25