دوره 9، شماره 4 - ( 1403 )
جلد 9 شماره 4 صفحات 381-369 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.MODARES.REC.1398.223
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
salehnia N. Identifying and analyzing the interactions of social determinants of health in Iran. Manage Strat Health Syst 2025; 9 (4) :369-381
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-815-fa.html
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-815-fa.html
صالح نیا نفیسه. شناسایی و تحلیل اثرات متقابل تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت در ایران. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت. 1403; 9 (4) :369-381
دکتری اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران ، nafiseh.salehnia@gmail.com
چکیده: (230 مشاهده)
زمینه و هدف: اگرچه مراقبت‌های بهداشتی از عوامل اصلی در تعیین وضعیت سلامت است، در سال‌های اخیر نقش عوامل غیرپزشکی در سلامت پررنگ شده و سیاست‌گذاری در زمینه‌ِی تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت به عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها جهت بهبود ارتقاء سلامت جامعه شناخته شده است. این مطالعه با هدف شناسایی و تحلیل تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت در ایران انجام شد.
روش پژوهش: تحقیق حاضر با استفاده از رویکرد آمیخته انجام شده است. ابتدا رویکرد کیفی با استفاده از روش ۶ مرحله‌ای گرانهیم و لاندمن جهت تحلیل محتوای ۵۸ منبع و شناسایی تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت در سطح خرد انجام شد. در ادامه از رویکرد کمّی دلفی فازی و نگاشت ادراکی فازی جهت تعیین اولویت و اثرات متقابل استفاده شد. به این منظور ابتدا عوامل شناسایی شده توسط ۱۵ نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی در حوزه سلامت، به روش دلفی فازی غربال شد و در ادامه ۶ نفر از این متخصصان به‌صورت هدفمند جهت تعیین روابط میان عوامل انتخاب شدند.
یافته‌ها: ابتدا ۸۳ تعیین‌کننده شناسایی‌شده در دو دسته سطح فردی با ۷ زیرمجموعه وضعیت خانوادگی، شروع زندگی سالم، تکامل دوران کودکی، گرادیان اجتماعی، رفتارهای فردی، سلامت معنوی و روانی، برنامه‌های طول زندگی و سطح محلی با ۴ زیرمجموعه محیط زیستی و شیمیایی، محیط فیزیکی، زیرساخت منابع شهری، محیط اجتماعی طبقه‌بندی شد. پس از ترسیم نقشه شناختی فازی و تعیین روابط علّی میان عوامل، محیط اجتماعی و رفتارهای فردی با درجه مرکزیت ۱۲/۱۰ و ۱۱/۴۳ بیشترین اهمیت را در بین سایر عوامل داشت.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق با ارائه نقشه فازی، روابط کمی میان عوامل را مشخص کرده و به سیاست‌گذاران کمک می‌کند اولویت‌ها و پیوند بین بخش‌ها را برای توسعه و اجرای سیاست‌های سلامت‌محور در همه بخش‌ها درک نمایند.
روش پژوهش: تحقیق حاضر با استفاده از رویکرد آمیخته انجام شده است. ابتدا رویکرد کیفی با استفاده از روش ۶ مرحله‌ای گرانهیم و لاندمن جهت تحلیل محتوای ۵۸ منبع و شناسایی تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت در سطح خرد انجام شد. در ادامه از رویکرد کمّی دلفی فازی و نگاشت ادراکی فازی جهت تعیین اولویت و اثرات متقابل استفاده شد. به این منظور ابتدا عوامل شناسایی شده توسط ۱۵ نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی در حوزه سلامت، به روش دلفی فازی غربال شد و در ادامه ۶ نفر از این متخصصان به‌صورت هدفمند جهت تعیین روابط میان عوامل انتخاب شدند.
یافته‌ها: ابتدا ۸۳ تعیین‌کننده شناسایی‌شده در دو دسته سطح فردی با ۷ زیرمجموعه وضعیت خانوادگی، شروع زندگی سالم، تکامل دوران کودکی، گرادیان اجتماعی، رفتارهای فردی، سلامت معنوی و روانی، برنامه‌های طول زندگی و سطح محلی با ۴ زیرمجموعه محیط زیستی و شیمیایی، محیط فیزیکی، زیرساخت منابع شهری، محیط اجتماعی طبقه‌بندی شد. پس از ترسیم نقشه شناختی فازی و تعیین روابط علّی میان عوامل، محیط اجتماعی و رفتارهای فردی با درجه مرکزیت ۱۲/۱۰ و ۱۱/۴۳ بیشترین اهمیت را در بین سایر عوامل داشت.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق با ارائه نقشه فازی، روابط کمی میان عوامل را مشخص کرده و به سیاست‌گذاران کمک می‌کند اولویت‌ها و پیوند بین بخش‌ها را برای توسعه و اجرای سیاست‌های سلامت‌محور در همه بخش‌ها درک نمایند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
