دوره 9، شماره 3 - ( 1403 )
جلد 9 شماره 3 صفحات 191-188 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Valaei Sharif N, Ghasemzadeh P. Digital Health Equity and Patient Education: A New Paradigm in Patient Empowerment. Manage Strat Health Syst 2024; 9 (3) :188-191
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-820-fa.html
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-820-fa.html
والایی شریف نفیسه، قاسم زاده پیوند. عدالت در سلامت دیجیتال و آموزش به بیمار: الگوی جدیدی در توانمندسازی بیمار. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت. 1403; 9 (3) :188-191
دکتری عمومی داروسازی، گروه اقتصاد و مدیریت دارو، دانشکده داروسازی و علوم دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، nafisevalaee@gmail.com
چکیده: (212 مشاهده)
سردبیر محترم
صنعت سلامت به‌آرامی و به‌تدریج هم‌زمان با پیشرفت تکنولوژی دیجیتال تغییرات چشمگیری داشته و استفاده از این تکنولوژیهای جدید در طی سالهای اخیر مخصوصاً با شروع همه‌گیری کووید-١٩ با رشد فزاینده‌ای همراه بوده است. تأثیر جهانی کووید-١٩ بر بیماران مبتلابه بیماریهای مزمن بسیار گسترده بود به‌طوری‌که بیماران برای محافظت بیشتر از خود محدودیتهای بیشتری اعمال کرده و این امر منجر به افزایش سطح ترس و افسردگی در بین آن‌ها شد (١،٢). فناوری دیجیتال، به‌ویژه پزشکی از راه دور، به‌عنوان راه‌حلی امیدوارکننده برای مقابله با این نوع چالشها ظاهرشده است. به دلیل استفاده گسترده از اینترنت و تلفن همراه‌های هوشمند، اطلاعات بهداشتی عمدتاً از طریق پلتفرم‌های دیجیتال در محیط‌های خانگی و همچنین در محیط‌های مراقبت‌های بهداشتی، ارائه می‌شود. علاوه بر دیجیتالی شدن اطلاعات بهداشتی، فناوری و پلتفرم‌های چندرسانه‌ای نقش مهمی در حمایت از آموزش به بیمار و ارتقای تصمیم‌گیری سلامت ایفا میکنند (٣). آموزش به بیمار امروزه به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای توانمندسازی بیمار شناخته می‌شود و بیماران را در مدیریت سلامت خود درگیر کرده و درنهایت هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی را کاهش می‌دهد. آموزش به بیمار شامل ارائه مطالب اطلاعاتی هدفمند برای بهبود درک بیمار از بیماری، گزینه‌های درمانی و رفتارهای ارتقاء سلامت است. بیمارانی که به آموزش باکیفیت بالا دسترسی دارند تصمیم‌گیری‌های آگاهانه درروند درمان خود داشته و با درک عمیق‌تر از شرایط خود، تمایل بیشتری به پایبندی به برنامه‌های درمانی، روابط بهتر با پزشک و دستیابی به رضایت بیشتر از درمان داشته و درنهایت به نتایج بهتری دست مییابند (٤).
با پیشرفت مداوم فناوری و توسعه قابلیت‌های اتصال، تلفن‌های هوشمند و رایانه‌ها، اکنون اطلاعات بهداشتی می‌تواند به‌راحتی به بیماران و عموم مردم منتقل شود. آموزش به بیماران و توانمندسازی آن‌ها می‌تواند از طریق وب‌سایت‌ها و برنامه‌هایی امکان‌پذیر شود که طیف گسترده‌ای از ویژگی‌های تعاملی و شخصی‌سازی‌شده را به بیماران ارائه می‌دهند و به بیماران کمک میکنند تا با توجه به ترجیحات خود، نقش موردنظر خود را در فرآیند مراقبت‌های بهداشتی تعیین کنند (٣). چشم‌انداز سلامت دیجیتال(Digital Health) شامل فناوری‌های مختلفی ازجمله سوابق الکترونیکی بیمار، نظارت از راه دور، دستگاه‌های دارای قابلیت اتصال، درمان‌های دیجیتال و پوشیدنی‌ها و سنسورها است. این فناوری‌ها در حال تبدیل‌شدن به ابزارهای تشخیصی جدید هستند. هوش مصنوعی (Artificial Intelligence: AI)و یادگیری ماشینی (Machine Learning) تحولات چشمگیری در مراقبت از بیمار ایجاد کرده‌اند و روابط بین ذی‌نفعان کلیدی را تغییر داده‌اند. متخصصان مراقبت‌های بهداشتی اکنون میتوانند با استقبال از تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ، روندها و الگوها را در داده‌های بیماران شناسایی کرده و برای تشخیص‌های دقیقتر از آن‌ها بهرهمند شوند. علاوه بر این، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین میتوانند فرآیندها را خودکار کنند و به متخصصان مراقبت‌های بهداشتی اجازه دهند تا زمان بیشتری را به بیماران اختصاص دهند و بر ارائه برتر خدمات درمانی تمرکز کنند. هوش مصنوعی همچنین نقش مهمی در پیش‌بینی و پیشگیری از بیماری‌ها، تسهیل مداخلات درمانی زودهنگام و کمک به بهبود نتایج سلامت ایفا می‌کند (٥). ظهور ابزارهای دیجیتال دسترسی به اطلاعات را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده است و به افراد اجازه می‌دهد تا تقریباً در هر مکان و هر زمان به داده‌های مربوط به موضوعات موردعلاقه خود دسترسی پیدا کنند. تصاویر تعاملی و عناصر چندرسانه‌ای در این ابزارهای دیجیتال میتوانند اطلاعات را به شیوه‌ای جذاب ارائه دهند و به افراد اجازه دهند تا برخلاف قالب‌های سنتی کاغذ و قلم، اطلاعات را به‌طور مستقل بخوانند و تفسیر کنند. علاوه بر این، رسانه‌های اجتماعی با حذف موانع جغرافیایی و فیزیکی، رفتارهای سالم را تشویق میکنند و میتوانند به‌طور مؤثر در ارتقای عدالت سلامت و کاهش نابرابری‌های سلامت کمک کنند (٦). بااین‌وجود، مدت‌هاست که ضرورت پر کردن شکاف‌های سلامت و نابرابری‌های مراقبت‌های بهداشتی شناخته‌شده است (٧).
سازمان جهانی بهداشت عدالت سلامت را این‌گونه تعریف می‌کند که همه افراد فرصت برابر برای دستیابی به پتانسیل کامل سلامت خود داشته باشند، بدون اینکه هیچ‌کس از تحقق این پتانسیل محروم شود (٧). دستیابی به عدالت سلامت نه‌تنها مستلزم رسیدن به برابری در مراقبت‌های بهداشتی است بلکه به عوامل اجتماعی تعیین‌کننده سلامت بستگی دارد چراکه این عوامل به‌طور قابل‌توجهی در نابرابری‌های سلامت بین جمعیت‌ها و گروه‌های مختلف نقش دارند (٨). اکنون در حوزه سلامت، اصطلاح "عدالت سلامت دیجیتال" درنتیجه تحول دیجیتال در مراقبت‌های بهداشتی مورد تأکید قرارگرفته است. عدالت سلامت دیجیتال با عوامل تعیین‌کننده دیجیتال سلامت ازجمله زمینه‌های اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی، دسترسی به فناوری، سواد دیجیتال و زیرساخت‌های جامعه ارتباط نزدیکی دارند (٦).
با ادامه تکامل فناوری اینترنت، سواد سلامت الکترونیکی به‌تدریج به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده مهم رفتارهای سالم و تصمیم‌گیری‌های مرتبط با سلامت، در حال ظهور است. در دنیای معاصر، منابع الکترونیکی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل‌شده‌اند و دسترسی به طیف گسترده‌ای از اطلاعات بهداشتی را از منابع قابل‌اعتماد تا منابع گمراه‌کننده فراهم میکنند. درنتیجه، بیماران باید توانایی بازیابی و استفاده از اطلاعات سلامت الکترونیکی را داشته باشند که به‌عنوان توانایی "یافتن، درک و ارزیابی اطلاعات سلامت از منابع الکترونیکی" تعریف می‌شود (٩).
در فضای فعلی و رشد تصاعدی صنایع ارتباطی و انفورماتیکی، محققان، پزشکان، سیاست‌گذاران و فناورانی که در زمینه سلامت دیجیتال کار میکنند با مشارکت جامعه، میتوانند فرصت‌های بیشتری را برای تقویت پیشرفت‌های تکنولوژیکی و رهگیری نابرابری‌های بهداشتی فراهم کرده تا حرکت به سمت دستیابی به برابری سلامت برای همه و همچنین بهبود دسترسی و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی محقق شود (١٠).
صنعت سلامت به‌آرامی و به‌تدریج هم‌زمان با پیشرفت تکنولوژی دیجیتال تغییرات چشمگیری داشته و استفاده از این تکنولوژیهای جدید در طی سالهای اخیر مخصوصاً با شروع همه‌گیری کووید-١٩ با رشد فزاینده‌ای همراه بوده است. تأثیر جهانی کووید-١٩ بر بیماران مبتلابه بیماریهای مزمن بسیار گسترده بود به‌طوری‌که بیماران برای محافظت بیشتر از خود محدودیتهای بیشتری اعمال کرده و این امر منجر به افزایش سطح ترس و افسردگی در بین آن‌ها شد (١،٢). فناوری دیجیتال، به‌ویژه پزشکی از راه دور، به‌عنوان راه‌حلی امیدوارکننده برای مقابله با این نوع چالشها ظاهرشده است. به دلیل استفاده گسترده از اینترنت و تلفن همراه‌های هوشمند، اطلاعات بهداشتی عمدتاً از طریق پلتفرم‌های دیجیتال در محیط‌های خانگی و همچنین در محیط‌های مراقبت‌های بهداشتی، ارائه می‌شود. علاوه بر دیجیتالی شدن اطلاعات بهداشتی، فناوری و پلتفرم‌های چندرسانه‌ای نقش مهمی در حمایت از آموزش به بیمار و ارتقای تصمیم‌گیری سلامت ایفا میکنند (٣). آموزش به بیمار امروزه به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای توانمندسازی بیمار شناخته می‌شود و بیماران را در مدیریت سلامت خود درگیر کرده و درنهایت هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی را کاهش می‌دهد. آموزش به بیمار شامل ارائه مطالب اطلاعاتی هدفمند برای بهبود درک بیمار از بیماری، گزینه‌های درمانی و رفتارهای ارتقاء سلامت است. بیمارانی که به آموزش باکیفیت بالا دسترسی دارند تصمیم‌گیری‌های آگاهانه درروند درمان خود داشته و با درک عمیق‌تر از شرایط خود، تمایل بیشتری به پایبندی به برنامه‌های درمانی، روابط بهتر با پزشک و دستیابی به رضایت بیشتر از درمان داشته و درنهایت به نتایج بهتری دست مییابند (٤).
با پیشرفت مداوم فناوری و توسعه قابلیت‌های اتصال، تلفن‌های هوشمند و رایانه‌ها، اکنون اطلاعات بهداشتی می‌تواند به‌راحتی به بیماران و عموم مردم منتقل شود. آموزش به بیماران و توانمندسازی آن‌ها می‌تواند از طریق وب‌سایت‌ها و برنامه‌هایی امکان‌پذیر شود که طیف گسترده‌ای از ویژگی‌های تعاملی و شخصی‌سازی‌شده را به بیماران ارائه می‌دهند و به بیماران کمک میکنند تا با توجه به ترجیحات خود، نقش موردنظر خود را در فرآیند مراقبت‌های بهداشتی تعیین کنند (٣). چشم‌انداز سلامت دیجیتال(Digital Health) شامل فناوری‌های مختلفی ازجمله سوابق الکترونیکی بیمار، نظارت از راه دور، دستگاه‌های دارای قابلیت اتصال، درمان‌های دیجیتال و پوشیدنی‌ها و سنسورها است. این فناوری‌ها در حال تبدیل‌شدن به ابزارهای تشخیصی جدید هستند. هوش مصنوعی (Artificial Intelligence: AI)و یادگیری ماشینی (Machine Learning) تحولات چشمگیری در مراقبت از بیمار ایجاد کرده‌اند و روابط بین ذی‌نفعان کلیدی را تغییر داده‌اند. متخصصان مراقبت‌های بهداشتی اکنون میتوانند با استقبال از تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ، روندها و الگوها را در داده‌های بیماران شناسایی کرده و برای تشخیص‌های دقیقتر از آن‌ها بهرهمند شوند. علاوه بر این، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین میتوانند فرآیندها را خودکار کنند و به متخصصان مراقبت‌های بهداشتی اجازه دهند تا زمان بیشتری را به بیماران اختصاص دهند و بر ارائه برتر خدمات درمانی تمرکز کنند. هوش مصنوعی همچنین نقش مهمی در پیش‌بینی و پیشگیری از بیماری‌ها، تسهیل مداخلات درمانی زودهنگام و کمک به بهبود نتایج سلامت ایفا می‌کند (٥). ظهور ابزارهای دیجیتال دسترسی به اطلاعات را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده است و به افراد اجازه می‌دهد تا تقریباً در هر مکان و هر زمان به داده‌های مربوط به موضوعات موردعلاقه خود دسترسی پیدا کنند. تصاویر تعاملی و عناصر چندرسانه‌ای در این ابزارهای دیجیتال میتوانند اطلاعات را به شیوه‌ای جذاب ارائه دهند و به افراد اجازه دهند تا برخلاف قالب‌های سنتی کاغذ و قلم، اطلاعات را به‌طور مستقل بخوانند و تفسیر کنند. علاوه بر این، رسانه‌های اجتماعی با حذف موانع جغرافیایی و فیزیکی، رفتارهای سالم را تشویق میکنند و میتوانند به‌طور مؤثر در ارتقای عدالت سلامت و کاهش نابرابری‌های سلامت کمک کنند (٦). بااین‌وجود، مدت‌هاست که ضرورت پر کردن شکاف‌های سلامت و نابرابری‌های مراقبت‌های بهداشتی شناخته‌شده است (٧).
سازمان جهانی بهداشت عدالت سلامت را این‌گونه تعریف می‌کند که همه افراد فرصت برابر برای دستیابی به پتانسیل کامل سلامت خود داشته باشند، بدون اینکه هیچ‌کس از تحقق این پتانسیل محروم شود (٧). دستیابی به عدالت سلامت نه‌تنها مستلزم رسیدن به برابری در مراقبت‌های بهداشتی است بلکه به عوامل اجتماعی تعیین‌کننده سلامت بستگی دارد چراکه این عوامل به‌طور قابل‌توجهی در نابرابری‌های سلامت بین جمعیت‌ها و گروه‌های مختلف نقش دارند (٨). اکنون در حوزه سلامت، اصطلاح "عدالت سلامت دیجیتال" درنتیجه تحول دیجیتال در مراقبت‌های بهداشتی مورد تأکید قرارگرفته است. عدالت سلامت دیجیتال با عوامل تعیین‌کننده دیجیتال سلامت ازجمله زمینه‌های اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی، دسترسی به فناوری، سواد دیجیتال و زیرساخت‌های جامعه ارتباط نزدیکی دارند (٦).
با ادامه تکامل فناوری اینترنت، سواد سلامت الکترونیکی به‌تدریج به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده مهم رفتارهای سالم و تصمیم‌گیری‌های مرتبط با سلامت، در حال ظهور است. در دنیای معاصر، منابع الکترونیکی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل‌شده‌اند و دسترسی به طیف گسترده‌ای از اطلاعات بهداشتی را از منابع قابل‌اعتماد تا منابع گمراه‌کننده فراهم میکنند. درنتیجه، بیماران باید توانایی بازیابی و استفاده از اطلاعات سلامت الکترونیکی را داشته باشند که به‌عنوان توانایی "یافتن، درک و ارزیابی اطلاعات سلامت از منابع الکترونیکی" تعریف می‌شود (٩).
در فضای فعلی و رشد تصاعدی صنایع ارتباطی و انفورماتیکی، محققان، پزشکان، سیاست‌گذاران و فناورانی که در زمینه سلامت دیجیتال کار میکنند با مشارکت جامعه، میتوانند فرصت‌های بیشتری را برای تقویت پیشرفت‌های تکنولوژیکی و رهگیری نابرابری‌های بهداشتی فراهم کرده تا حرکت به سمت دستیابی به برابری سلامت برای همه و همچنین بهبود دسترسی و کیفیت مراقبت‌های بهداشتی محقق شود (١٠).
واژه‌های کلیدی: واژه‌های کلیدی: سلامت دیجیتال، عدالت سلامت، سواد سلامت، نابرابری‌های مراقبت‌های بهداشتی
دریافت: 1403/8/26 | انتشار: 1403/9/28
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
