Golkhandan A, Mohamadian Mansour S. Investigating the Causal Relationship between Environmental Sustainability, Economic Development, and Life Expectancy in Iran in Different Time Horizons: Wavelet Transform and Fourier Approximation Approach. Manage Strat Health Syst 2025; 10 (1) :29-49
URL:
http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-832-fa.html
گل خندان ابوالقاسم، محمدیان منصور صاحبه. بررسی رابطه علی بین پایداری زیستمحیطی، توسعه اقتصادی و امید به زندگی در ایران در افقهای زمانی مختلف: رویکرد تبدیل موجک و تقریب فوریه. راهبردهای مدیریت در نظام سلامت. 1404; 10 (1) :29-49
URL: http://mshsj.ssu.ac.ir/article-1-832-fa.html
استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، sahebemansour@pnu.ac.ir m
چکیده: (178 مشاهده)
زمینه و هدف: افزایش سرعت رشد و توسعه اقتصادی کشورها در سالهای گذشته، تخریب محیطزیست را بهطور چشمگیری افزایش داده و این موضوع به یک مشکل بزرگ برای سلامت عمومی تبدیل شده است. در سهگانه توسعه-محیطزیست-سلامت، سه متغیر توسعه اقتصادی، کیفیت محیطزیست و بروندادهای سلامت جامعه میتوانند بهطور مثبت و منفی با یکدیگر در ارتباط باشند. از طرفی، این ارتباط و نحوه اثرگذاری میتواند در افقهای زمانی مختلف کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت، متفاوت باشد. بر این اساس، هدف اصلی این مطالعه بررسی تجربی رابطه علی بین پایداری زیستمحیطی، توسعه اقتصادی و امید به زندگی در ایران در افقهای زمانی مختلف بود.
روش پژوهش: مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر با استفاده از دادههای سریزمانی کشور ایران به بررسی رابطه علی بین معکوس ضریب ظرفیت بار (شاخص تخریب محیطزیست)، درآمد سرانه (شاخص رشد و توسعه اقتصادی) و امید به زندگی (شاخص برونداد سلامت) در افقهای زمانی مختلف طی دورهی زمانی 2022-1961 پرداخته است. دادههای مورد استفاده از پایگاه دادهای شاخصهای توسعه جهانی متعلق به بانک جهانی گردآوری شدند. همچنین، تجزیه دادههای سریزمانی اصلی به دورههای زمانی کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت با استفاده از تبدیل موجک، برآورد رابطه علی بین متغیرها با استفاده از آزمون فوریه تودا-یاماموتو و تحلیل دادهها به کمک نرمافزارهای MATLAB v24.1.0.2628055 و R v4.5.0 انجام شد.
یافتهها: در کوتاهمدت و میانمدت یک رابطه علی مثبت از توسعه اقتصادی به امید به زندگی و در بلندمدت یک رابطه علی دوطرفه بین این دو متغیر وجود دارد. وجود رابطه علی منفی از سمت تخریب محیطزیست به امید به زندگی نیز تنها در بلندمدت تأیید میشود؛ که نشان میدهد تخریب محیطزیست در بلندمدت، از طریق تشدید بیماری و افزایش مخارج سلامت به کاهش امید به زندگی منجر میشود. همچنین، در کوتاهمدت و میانمدت یک رابطه علی مثبت دو طرفه بین توسعه اقتصادی و تخریب محیطزیست وجود دارد که این رابطه علی دوطرفه در بلندمدت منفی است.
نتیجهگیری: از آنجا که در بسیاری موارد رابطه علیت بین متغیرهای مورد بررسی در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت یکسان نیست، لازم است که سیاستهای اعمالی در زمینه توسعه اقتصادی، پایداری محیطزیست و ارتقاء سلامت در هر افق زمانی جداگانه، طراحی و اعمال شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1403/11/6 | انتشار: 1404/3/31